พบสุขที่ใจ

โดย พระไพศาล วิสาโล
จัดพิมพ์โดย เครือข่ายพุทธิกา

คำปรารภ

ใคร ๆ ก็ปรารถนาความสุข ดังนั้นจึงดิ้นรนไขว่คว้าหาความสุขไม่หยุดหย่อน แต่คนจำนวนไม่น้อยกลับหาความสุขไม่พบ ซ้ำยังเต็มไปด้วยความทุกข์  ไม่ใช่ทุกข์ที่จับพลัดจับผลูเข้ามาในชีวิตเท่านั้น  บ่อยครั้งเป็นทุกข์ที่เกิดจากการแสวงหาความสุข  ซึ่งมีทั้งความผิดหวังเพราะไม่ได้อย่างที่คิด  หรือเพราะได้ไม่มากพอ   ใช่แต่เท่านั้นแม้ได้สิ่งที่ต้องการแล้ว ก็ยังทุกข์เพราะเหนื่อยในการรักษา และกังวลว่าจะถูกใครแย่งชิงไป   สุดท้ายเมื่อเสียมันไปก็ทุกข์อีก เศร้าโศกเสียใจ อาลัยอาวรณ์ และคับแค้น

นี้คือชะตากรรมของผู้คนจำนวนไม่น้อย  ยิ่งแสวงหาสุข กลับพบทุกข์ ทั้งนี้ก็เพราะสุขที่ผู้คนแสวงหานั้น เป็นสุขที่อยู่นอกตัว  ต้องอาศัยการแก่งแย่งแข่งขันกับผู้อื่น อีกทั้งไม่สามารถให้ความพอใจได้อย่างแท้จริง เสพไปนาน ๆ ก็รู้สึกเบื่อ อยากได้ใหม่หรือมากกว่าเดิม  แม้บางครั้งดูเหมือนสมหวัง แต่ก็เป็นสุขชั่วคราว ตามมาด้วยทุกข์ที่ยาวนาน 

หากหวังความสุขจากทรัพย์สมบัติ ชื่อเสียง เกียรติยศ ความสำเร็จ ก็ไม่มีวันพบสุขอย่างแท้จริง  แม้แวดล้อมด้วยบริษัทบริวารที่สนองและปรนเปรอทุกสิ่งสรรพ อยู่ในคฤหาสน์อันโอฬาร หรือสถานที่อันงามวิจิตร ก็ยากที่จะพึงพอใจในชีวิตได้  เพราะสุขที่แท้จริงนั้นไม่ได้อยู่ข้างนอก แต่อยู่ในใจเราต่างหาก

ใจที่มองเป็น เห็นถูก  มีเมตตา เข้าใจความจริงของชีวิต และรู้จักปล่อยวาง คือใจที่เปี่ยมสุข    สุขจึงมิใช่สิ่งที่ต้องดิ้นรนแสวงหาจากที่ใด หากวางใจให้เป็น ก็พบสุขได้ทันที  ดังนั้นแทนที่จะมองออกไปนอกตัว  ควรหันกลับมาที่ใจของตน ปรับจิตรักษาใจให้ดี ก็จะพบความสุข ดังพระพุทธองค์ได้ตรัสว่า “จิตที่ฝึกไว้ดีแล้วนำสุขมาให้”

หนังสือเล่มนี้มีที่มาจากคำบรรยายแก่ผู้บริหารและเจ้าหน้าที่สำนักงานคณะกรรมการปฏิรูปกฎหมาย (คปก.) ณ วัดป่าสุคะโต เมื่อเดือนธันวาคม ๒๕๕๙  ต่อมาได้รับการตีพิมพ์ในโอกาสที่คุณลัดดาวัลย์ ตันติวิทยาพิทักษ์ อดีตเลขาธิการคปก. มีอายุครบ ๖๐ ปี   ในการตีพิมพ์ครั้งใหม่  เนื้อหาบางส่วนได้รับการขัดเกลาแต่ไม่มากนัก  หวังว่าหนังสือเล่มนี้จะมีส่วนช่วยให้ผู้อ่านพบสุขที่ใจและมีแรงบันดาลใจในการดำเนินชีวิตที่ดีงามเป็นประโยชน์ทั้งแก่ตนเองและส่วนรวม

พระไพศาล วิสาโล
๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๑