คำปรารภ

ทุกครั้งที่อาบน้ำชโลมกาย เราจะรู้สึกสดชื่นแจ่มใส เพราะความชุ่มเย็นของน้ำช่วยบรรเทาความร้อนรุ่ม และขจัดสิ่งสกปรกหมักหมมออกไปจากร่างกาย  แต่ไม่นานหลังจากนั้นความหม่นหมองมักกลับมาเยือน  ทั้งนี้เพราะเกิดความเครียด ขุ่นเคืองใจ หาไม่อารมณ์อกุศลก็ครอบงำเมื่อเจอเหตุการณ์ต่าง ๆ มากระทบตามที่ต่าง ๆ ซึ่งมักเกิดขึ้นเป็นอาจิณ

แม้อาการดังกล่าวเกิดขึ้นกับผู้คนเป็นอันมากจนกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตเขาไปแล้ว  แต่ไม่จำเป็นต้องเกิดขึ้นกับเราก็ได้   มีสิ่งหนึ่งที่ช่วยชำระใจให้หายหม่นหมอง บรรเทาความร้อนรุ่มและปัดเป่าอารมณ์อกุศลไปจากใจได้เป็นอย่างดี นั่นคือความรู้สึกตัว  ทันทีที่รู้ตัวว่าโกรธ เครียด เศร้า หรือมีสติรู้ทันความคิดที่กระตุ้นปลุกเร้าอารมณ์ดังกล่าว ใจก็กลับมาเป็นปกติ  ไม่จมอยู่ในอารมณ์ดังกล่าวอีกต่อไป ความรู้สึกตัวทำให้จิตตื่น ไม่หลงเข้าไปในความคิดที่ฝันฟุ้งปรุงแต่ง จนไม่รู้เนื้อรู้ตัวราวหลับใหล ซึ่งมีแต่จะนำพาความทุกข์มาให้เหมือนคนที่ตกอยู่ในฝันร้าย

ใจตื่นรู้คือสิ่งที่ช่วยให้ชีวิตของเราพบกับความสงบเย็นเป็นสุข  เมื่อเจอความผันผวนปรวนแปรอันเป็นธรรมดาโลก ก็ไม่เป็นทุกข์   แม้วันนี้ใจของเราจะหม่นหมองร้อนรุ่มหรือหลับใหล แต่ก็สามารถเปลี่ยนเป็นใจตื่นรู้ได้ด้วยการฝึกฝนหรือการปฏิบัติ เพราะศักยภาพดังกล่าวมีอยู่แล้วในตัวเราทุกคน

หนังสือเล่มนี้ประกอบด้วยคำบรรยาย ๑๒ บท ในโอกาสที่คณะผู้บริหาร ครู และเจ้าหน้าที่ของโรงเรียนวรรณสว่างจิต มาปฏิบัติธรรม ณ วัดป่าสุคะโต  ระหว่างวันที่ ๒๘ เมษายน -๒ พฤษภาคม ๒๕๖๑ ดังที่ทำเป็นประจำทุกปี  ทั้งนี้โดยมีคุณพูลฉวี เรืองวิชาธร เป็นวิทยากรร่วม  คณะผู้บริหารโรงเรียนมีความประสงค์จะเผยแพร่คำบรรยายดังกล่าว จึงขอตีพิมพ์เป็นหนังสือ  ข้าพเจ้ายินดีอนุญาต และได้ปรับปรุงคำบรรยายดังกล่าวให้เหมาะกับการตีพิมพ์ครั้งนี้

ขออนุโมทนาในกุศลเจตนาของโรงเรียนวรรณสว่างจิต ที่เห็นความสำคัญของการศึกษาและปฏิบัติเพื่อนำธรรมมาใช้กับการทำงาน โดยเฉพาะการสอนและส่งเสริมการเรียนรู้ของนักเรียน รวมทั้งการนำมาใช้กับการดำเนินชีวิตประจำวัน เพื่อให้มีความสุข ขอให้ทุกท่านรวมทั้งผู้อ่านได้รับอานิสงส์แห่งธรรม มีจิตแจ่มใส ใจตื่นรู้ เบิกบานในการบำเพ็ญประโยชน์ตนและประโยชน์ท่าน อย่างถึงพร้อมโดยทั่วกัน

พระไพศาล วิสาโล
๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๑