คำนำ

เดือนสิงหาคมเป็นเดือนที่มีความสำคัญเกี่ยวเนื่องกับหลวงพ่อคำเขียน สุวณฺโณ  หากท่านยังมีชีวิตอยู่  ท่านจะมีอายุครบ ๘๑ ปีในวันที่ ๑๒ สิงหาคมปีนี้  ขณะเดียวกันวันที่ ๒๓ สิงหาคมปีนี้ เป็นวันครบ ๓ ปีแห่งการละสังขารของท่าน  ดังนั้นระหว่างวันที่ ๑๖-๑๙ สิงหาคม  คณะศิษยานุศิษย์จึงได้จัดงานบูชาคุณหลวงพ่อ  ณ หอจดหมายเหตุพุทธทาส  อินทปัญโญ   นอกจากการปฏิบัติธรรมและบรรยายธรรมเป็นอาจาริยบูชาแล้ว ยังมีการจัดนิทรรศการและจัดพิมพ์หนังสือเนื่องในโอกาสดังกล่าวด้วย โดยหัวข้อหลักประจำปีนี้คือ “ธรรมะเดินทาง”

หนังสือเรื่อง “ธรรมะเดินทาง” เล่มนี้ แบ่งเป็น ๒ ภาค  ภาคแรกประกอบด้วยบันทึก ข้อธรรมและคำบรรยายของหลวงพ่อขณะอยู่ต่างประเทศ  ภาคที่สอง เป็นข้อเขียนของศิษยานุศิษย์ที่มีโอกาสเดินทางไปกับหลวงพ่อ  ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความปกติของท่าน ไม่ว่าจะเดินทางไปที่ใด ท่านก็ไม่เคยละทิ้งความสงบเย็นและมั่นคงภายใน

ข้อเขียนและคำบรรยายเหล่านี้นอกจากให้ข้อคิดทางธรรมสำหรับการดำเนินชีวิต ซึ่งเปรียบเหมือนการเดินทางที่มีความตายเป็นปลายทางแล้ว  ยังเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านในการเดินทางสู่ด้านในของชีวิต เพื่อค้นพบศักยภาพอันประเสริฐสุดที่มีอยู่แล้วในใจของทุกคน นั่นคือ ความรู้แจ้งในสัจธรรม อันนำไปสู่อิสรภาพและความพ้นทุกข์  ชนิดที่ทำให้เหนือเกิดและเหนือตายได้

หลวงพ่อนั้นจากไปแต่ร่างกาย  แต่คำสอนของท่านก็ยังอยู่กับเรา  อีกทั้งสภาวธรรมอันเกิดจากการปฏิบัติของท่าน ก็ยังรอการค้นพบจากเรา   หวังว่าหนังสือเล่มนี้จะช่วยให้ทุกท่านเกิดฉันทะและความเพียรในการปฏิบัติ  จนมีธรรมอยู่กับตน ไม่ว่าเดินทางไปไกลแค่ไหน ก็มีธรรมร่วมทางไปด้วยเสมอ จนสามารถเป็นสุขในทุกที่  สงบเย็นในทุกสถาน

พระไพศาล วิสาโล
๑๒ สิงหาคม ๒๕๖๐