คำปรารภ

ความทุกข์เป็นสิ่งที่ไม่มีใครหนีพ้น  แต่เมื่อความแก่ ความเจ็บ ความพลัดพราก ความล้มเหลวบังเกิดขึ้น ไม่จำเป็นที่เราจะต้องเศร้าโศก เสียใจ อาลัยอาวรณ์  ขุ่นเคือง ท้อแท้  หรือจมอยู่กับความตกต่ำย่ำแย่เสมอไป  เหตุการณ์เหล่านี้สามารถเป็นอุปกรณ์สอนธรรม ฝึกใจเราให้เข้มแข็ง เตือนให้ไม่ประมาทกับชีวิต  อีกทั้งยังเปิดใจให้เห็นสัจธรรมได้ด้วย

ความทุกข์ไม่เพียงผลักดันให้เราเข้าหาธรรม  หากยังแสดงธรรมให้เราเห็น   เพราะทุกข์ก็คือธรรมนั้นเอง  สัจธรรมที่ช่วยให้พ้นทุกข์นั้นล้วนอยู่ในสิ่งที่เราเรียกว่าทุกข์  แต่เป็นเพราะคนส่วนใหญ่เมื่อเจอทุกข์แล้วมักปล่อยใจให้เป็นทุกข์  จึงถูกทุกข์กระทำย่ำยี  อันที่จริง ทุกข์นั้นหากเราดูมันด้วยสติ พิจารณาด้วยปัญญา  ก็สามารถเห็นธรรมที่ช่วยให้จิตเป็นอิสระจากทุกข์ได้  เพราะกุญแจที่ไขไปสู่ความพ้นทุกข์ก็อยู่ในทุกข์นั้นเอง  ทุกข์จึงเป็นสิ่งสำคัญมากสำหรับความพ้นทุกข์  

ปราศจากโคลนตม ดอกบัวอันงดงามย่อมมิอาจเกิดขึ้นได้ฉันใด   ปราศจากความทุกข์ ปัญญาหรือความรู้แจ้งก็มิอาจเกิดขึ้นได้ฉันนั้น ดังนั้นเมื่อประสบทุกข์จึงไม่ควรตีโพยตีพาย หรือปล่อยใจให้จมอยู่ในความทุกข์  แทนที่จะเป็นผู้ทุกข์ พึงถอยออกมาเห็นทุกข์  ทุกข์จะกลายเป็นธรรมที่มีประโยชน์อย่างยิ่ง

บทความทั้ง ๖ ชิ้นในหนังสือเล่มนี้มาจากคำบรรยายของข้าพเจ้าหลังทำวัตรเช้าและเย็น ณ วัดป่าสุคะโต  ชมรมกัลยาณธรรมเห็นว่ามีประโยชน์ควรเผยแพร่ในวงกว้าง ข้าพเจ้ายินดีอนุญาตและขออนุโมทนาในความตั้งใจอันเป็นกุศล ที่มุ่งเผยแพร่สัมมาทัศนะและสัมมาปฏิบัติอย่างต่อเนื่องเสมอมา  หวังว่าหนังสือเล่มนี้จะมีส่วนช่วยให้ผู้อ่านเกิดกำลังใจในการเปลี่ยนทุกข์ให้เป็นธรรม เพื่อเข้าถึงประโยชน์สูงสุดแห่งความเป็นมนุษย์

พระไพศาล วิสาโล
๑๒ สิงหาคม ๒๕๕๙