เพราะพอใจในสิ่งที่มีอยู่จึงไม่กระตือรือร้นและไม่ก้าวหน้า

ปุจฉา - กราบนมัสการ หนูเป็นพุทธศาสนิกชนผู้โง่เขลา ขอพระอาจารย์โปรดเมตตาชี้แนะในการแสวงหาความเข้าใจทางธรรมให้แก่หนูด้วยค่ะ คือ หนูเพิ่งได้อ่านที่อาจารย์ได้ชี้แนะเรื่องความสุขทางโลก และความสุขทางธรรม หนูขอเรียนถามว่า หนูเป็นคนหนึ่งที่ เชื่อว่าเป็นคนติดสุข พอเห็นว่าสภาพ/สถานภาพ ของตนเองดีกว่าอดีตแล้วก็พอใจ ทำให้ไม่ก้าวหน้า ติดกับความสุขที่ได้รับในปัจจุบัน ซึ่งดีเลิศหรือยัง ก็ไม่ใช่ แต่หนูมีความพอใจในสิ่งที่มี จนขาดความกระตือรือร้น

หนูควรจะมีวิธีคิด หรือมุมมองเช่นไรคะ ที่จะทำให้ไม่ติดสุข ทั้งๆ ที่หนูรู้ว่ามันทำให้หนูไม่ก้าวหน้า แต่หนูก็คิดว่า เราเป็นคนที่พอใจแล้วในขณะนี้ที่เราเป็นอยู่ กราบขอบพระคุณค่ะท่าน ที่เมตตา

วิสัชนา - ความพอใจสิ่งที่มี หรือ 'สันโดษ' นั้น ไม่ได้ทำให้งอมืองอเท้า หรือขาดความกระตือรือร้น ความพอใจสิ่งที่มีทำให้เรามีความสุขได้ง่าย ไม่ว่าได้เท่าไหร่ก็พึงพอใจ แต่ก็ยังมีความขยันหมั่นเพียร ทั้งนี้ไม่ใช่ทำเพื่อตัวเอง หรือเพื่อให้ตัวเองมีมากขึ้นเรื่อยๆ แต่ทำไปเพื่อให้งานนั้นดีขึ้นเรื่อยๆ หรือเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม ส่วนผลตามมาที่จะเกิดแก่ตัวเองนั้นเป็นผลพลอยได้

มีผู้คนเป็นอันมากที่ต้องการน้อย ทำงานนิดหน่อยก็ได้เงินตามที่ต้องการแล้ว แต่เขาก็ยังขยันทำงาน ทั้งนี้เพื่อเอาเงินที่ได้ไปทำสาธารณประโยชน์ หรือช่วยเหลือผู้ทุกข์ยาก อย่างไรก็ตามหากเข้าใจสันโดษไม่ถูกต้อง ก็จะกลายเป็นคนงอมืองอเท้าได้ ด้วยเหตุนี้เมื่อพระพุทธองค์สอนเรื่องสันโดษ จึงทรงแนะให้มีวิริยะหรือความเพียรคู่กันด้วย ซึ่งจะช่วยให้สันโดษได้อย่างถูกต้อง

การที่คุณมีความพอใจในสถานภาพของตนเองนั้นดีแล้ว แต่ก็ควรมองต่อไปด้วยว่างานที่คุณทำอยู่นั้นมีอะไรที่ควรปรับปรุงหรือทำให้ดีขึ้นบ้าง มีงานใดบ้างในหน่วยงานของคุณที่ยังไม่ได้ทำหรือยังทำได้ไม่ดีพอ คุณก็เข้าไปช่วยทำงานส่วนนั้น ถ้าคุณมองแบบนี้จะพบว่า มีอะไรให้ทำอีกมากมาย