นิตยสารซีเครท :  Vol.6 No.130 26 November 2013
Joyful Life & Peaceful Death

นิ่งได้ด้วยใจสงบ
พระไพศาล วิสาโล

คนทุกวันนี้แค่อยู่นิ่งก็เป็นทุกข์แล้ว แม้อยู่ในสถานที่ที่สะดวกสบาย มีอาหารการกินอุดมสมบูรณ์ก็ตาม สาเหตุที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะเบื่อหน่าย รู้สึกซ้ำซากจำเจ ไม่พอใจในสิ่งที่มีและเป็น ในส่วนลึกจะมีแรงผลักให้ต้องออกไปเสพรับอารมณ์ใหม่ ๆ หรือมีอะไรที่ต่างจากเดิม หาไม่จะกระสับกระส่าย พอได้เปลี่ยนที่เปลี่ยนทางหรือหลุดจากสภาพเดิม ๆ จึงรู้สึกเป็นสุข แต่ที่จริงแล้ว มันเป็นแค่การคลายทุกข์เท่านั้น ไม่ต่างจากคนที่นั่งหรืออยู่ในอิริยาบถใดนาน ๆ แม้นเป็นท่าที่คิดว่าสบายที่สุดแล้ว แต่ไม่นานก็จะรู้สึกเมื่อย ทำให้อยากเปลี่ยนอิริยาบถ เมื่อได้เปลี่ยนอิริยาบถสมใจ ก็รู้สึกสุขสบาย แต่ถ้าดูให้ดี มันเป็นเพราะความปวดเมื่อยจางคลายไปต่างหาก

นิตยสารสารคดี : ฉบับที่ ๓๔๕ :: ตุลาคม ๕๖ ปีที่ ๒๙

คอลัมน์รับอรุณ :  เมื่อถูกกลายเป็นผิด
พระไพศาล วิสาโล

ความถูกต้องนั้น เป็นสิ่งที่ดีก็จริง แต่ถ้ายึดติดถือมั่นมาก ก็สามารถผลักดันให้ทำสิ่งที่ผิดได้ เพราะยิ่งยึดติดถือมั่นมากเท่าไร ก็ยิ่งโกรธเกลียดได้ง่ายจนลืมตัว เมื่อสิ่งที่ยึดติดถือมั่นถูกกระทบ หรือเมื่อเจอสิ่งที่ไม่เป็นไปตามที่ยึดติดถือมั่น และเมื่อลืมตัวเสียแล้ว ก็พร้อมจะทำสิ่งที่เลวร้ายหรือตรงข้ามกับสิ่งที่ตนเชื่อ

สารโกมล กันยายน-ตุลาคม ๒๕๕๖
รักษาใจ อย่าให้ความสุขถูกปล้น

พระไพศาล วิสาโล

การปฏิบัติธรรมก็คือการสร้างสติหรือธรรมะมารักษาใจ ซึ่งก็ช่วยทำให้เรามีความปกติสุขได้ เวลามีอะไรมากระทบหรือเวลามีเหตุร้ายเกิดขึ้น มันก็กระเทือนได้แต่ภายนอก อาจจะทำให้ทรัพย์สมบัติของหายไป แต่ก็ไม่ทำให้เราทุกข์ใจ อาจจะทำให้เราเจ็บป่วย แต่มันก็หยุดอยู่แค่กาย ไม่ทำให้ใจเป็นทุกข์ด้วย แม้จะมีคนตำหนิ ต่อว่า คำตำหนิต่อว่านั้นก็เป็นเพียงแค่เสียงที่มากระทบกับหู แต่ว่ามันไม่สามารถทิ่มแทงใจเราได้ ทั้งนี้เพราะว่าเรามีสติคอยเป็นยามรักษาใจของเรา การปฏิบัติธรรมก็คือการเสริมสร้างสติปัญญา รวมทั้งสมาธิและคุณสมบัติอื่น ๆ ในฝ่ายบวกให้เกิดขึ้นในใจเรา เพื่อที่เราจะสามารถมีความสุขได้อย่างแท้จริง ไม่ใช่แค่สุขกายเท่านั้น แต่สุขใจด้วย แม้ในยามที่กายทุกข์ แต่ว่าใจก็ยังเป็นสุข ในยามที่เจอความพลัดพรากสูญเสียใจก็ไม่หวั่นไหว เพราะรู้ว่ามันเป็นธรรมดา หรือเพราะรู้ว่าถ้าปล่อยใจให้ทุกข์ก็มีแต่จะซ้ำเติมตัวเอง เมื่อจะเสียก็เสียอย่างเดียว จะไม่ยอมเสียสองอย่าง เสียคนรักก็เสียแค่นั้น แต่ว่าใจไม่เสีย สุขภาพไม่เสีย ยังเป็นผู้เป็นคนอยู่ได้ ก็ทำให้เราอยู่ได้อย่างมีความสุข นี่คือสิ่งที่จำเป็นต้องมี

ยกภูเขาออกจากใจ

โดย พระไพศาล วิสาโล
สำนักพิมพ์ bysy-day
พิมพ์ครั้งที่ ๑ ๒๕๕๖

ธรรมะทวนกระแส

โดย พระไพศาล วิสาโล
จัดพิมพ์โดย ชมรมกัลยาณธรรม
พิมพ์ครั้งที่ ๑ ๒๕๕๖

การช่วยเหลือผู้ป่วยด้านจิตวิญญาณ
วางใจได้ ใจก็เป็นสุข

พระไพศาล วิสาโล
วารสารธรรม(ะ)ชาติบำบัด
ปีที่ ๕ ฉบับที่ ๑๓ พ.ศ. ๒๕๕๖

วารสารธรรมมาตา
ปีที่ ๗ ฉบับที่ ๒
กันยายน ตุลาคม พฤศจิกายน ธันวาคม ๒๕๕๖

ความจริงของชีวิตที่ต้องรู้
พระไพศาล วิสาโล

Care, Conscientization, and Mobilization:
What Buddhist Monks Can Contribute to the Nuclear Issue
Ven. Paisal Visalo

ตีพิมพ์ในหนังสือ
Lotus in the Nuclear Sea :
Fukushima and the Promise of Buddhism in the Nuclear Age
พิมพ์โดย International Buddhist Exchange Centre
Editor : Jonathan Watts

สนทนาค้นความหมายกับพระไพศาล  วิสาโล
ตอนที่ ๓ :  สังคม พ่อแม่มีบทบาทในการอ่านหนังสือและการเข้าถึงธรรมของวัยรุ่นอย่าง ไร

จดหมายข่าวพุทธิกา
เพื่อพระพุทธศาสนาและสังคม
ปีที่ ๑๔ ฉบับที่ ๕๒
ตุลาคม - ธันวาคม ๒๕๕๖

THE POWER OF KINDNESS
พลังแห่งความเมตตา

โดย Piero Ferrucci
แปลและเรียบเรียง ผศ. ดร.จรญิต แก้วกังวาล
สำนักพิมพ์ หมอชาวบ้าน
คำนิยมโดย พระไพศาล วิสาโล

นิตยสาร IMAGE ตุลาคม ๒๕๕๖
มหัศจรรย์แห่งปัจจุบันขณะ
ภาวัน

อันที่จริงหากเราตระหนักว่าชีวิตนี้เปราะบางอย่างยิ่ง ก็จะพบว่าแค่มีวันนี้ มีวินาทีนี้นับว่าเป็นโชคอันประเสริฐอย่างยิ่ง ดังท่านนาคารชุน ปราชญ์ชาวอินเดียเมื่อพันกว่าปีก่อนได้กล่าวว่า “ชีวิตมนุษย์นั้นบอบบางเสียยิ่งกว่าฟองน้ำ การที่ลมหายใจออกตามหลังลมหายใจเข้า และการที่เราตื่นขึ้นมาหลังจากได้นอนหลับไปนั้น เป็นสิ่งมหัศจรรย์ยิ่งนัก”

เปิดเล่ม
พระไพศาล วิสาโล

จดหมายข่าวพุทธิกา
เพื่อพระพุทธศาสนาและสังคม
ปีที่ ๑๔ ฉบับที่ ๕๒
ตุลาคม - ธันวาคม ๒๕๕๖

เป็นมิตรกับชีวิต

โดย พระไพศาล วิสาโล
สำนักพิมพ์ someday
พิมพ์ครั้งที่ ๑ ๒๕๕๖

มติชนรายวัน วันที่ ๒๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๖

ทำผิดเมื่อยึดติดความดี
พระไพศาล วิสาโล

ประวัติศาสตร์เต็มไปด้วยเรื่องราวของการทำร้ายผู้อื่นในนามของคุณธรรมความดี ยิ่งมีการตีตราหรือแขวนป้ายใครว่าเป็นคนเลว ประพฤติผิดศีลธรรม ด้วยแล้ว ผู้คนก็รู้สึกว่ามีความชอบธรรมที่จะกำจัดเขา หรือใช้วิธีการใด ๆ กับเขาก็ได้ แม้จะเป็นวิธีการที่ฉ้อฉล ทั้งนี้เพื่อเป็นการปกป้องความดี การยึดติดความดี จึงสามารถผลักให้ “คนดี” ทำชั่วได้ง่ายมากในนามของความดี ซึ่งแท้จริงก็คือการทำชั่วเพื่อสนองอัตตาของตนมากกว่า ซองซาร์ จัมยัง เคียนเซ ภิกษุชาวภูฏาน กล่าวเตือนใจได้ดีว่า “ศีลธรรมคืออาหารของอัตตา ทำให้เรากลายเป็นพวกเคร่งศาสนา และตัดสินผู้อื่นซึ่งมีศีลธรรมแตกต่างจากเรา การยึดมั่นในศีลธรรมในแบบฉบับของตนทำให้เราดูถูกผู้อื่น และพยายามจะยัดเยียดศีลธรรมของตนแก่เขาเหล่านั้น แม้มันจะหมายถึงการฉกฉวยเสรีภาพไปจากเขาก็ตาม”

เผชิญหน้ากับความเปลี่ยนแปลง ๔๐ ปีหลัง ๑๔ ตุลา ฯ

โดย พระไพศาล วิสาโล
พิมพ์ครั้งที่ ๑ ๒๕๕๖
จัดพิมพ์โดย มูลนิธิ ๑๔ ตุลา

หลายปีมานี้แม้เส้นทางประชาธิปไตยไทยจะคดเคี้ยวและวิบาก อีกทั้งบ้านเมืองก็ตกอยู่ในวิกฤต ขัดแย้งกันอย่างหนัก แต่มองในแง่หนึ่งสภาพเช่นนี้เป็นเรื่องธรรมดาของสังคมทุกสังคม เมื่อเกิดความเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ หรือเข้าสู่ระยะเปลี่ยนผ่าน ก็ย่อมเกิดความวุ่นวาย สับสน ดังที่เคยเกิดขึ้นไม่นานหลังเหตุการณ์ ๑๔ ตุลา ฯ ใหม่ ๆ และต่อเนื่องยาวนานอีกหลายปี กว่าจะสงบเพราะผู้คนเริ่มยอมรับความเปลี่ยนแปลง อีกทั้งความสัมพันธ์ทางอำนาจก็เริ่มลงตัว เกิดระเบียบการเมืองอย่างใหม่ที่ทุกฝ่ายพอใจ อาตมาเชื่อว่า ความวุ่นวาย สับสน และขัดแย้งที่เกิดกับเมืองไทยขณะนี้จะบรรเทาลง เมื่อผู้คนยอมรับความเปลี่ยนแปลง สามารถปรับตัวเข้ากับเปลี่ยนแปลง รวมทั้งจัดความสัมพันธ์ทางอำนาจของผู้คนกลุ่มต่าง ๆได้ลงตัว ทำเช่นนั้นได้เร็วเท่าไหร่ ความสงบก็จะกลับคืนมาเร็วเท่านั้น

จิตวิญญาณในงานบริบาลผู้ป่วยระยะสุดท้าย
พระไพศาล วิสาโล

บทความในหนังสือ The DAWN of PALLIATIVE CARE in THAILAND
บรรณาธิการ ลักษมี ชาญเวชช์ ดุสิต สถาวร
จัดพิมพ์โดย สมาคมบริบาลผู้ป่วยระยะท้าย

นิตยสารซีเครท :  Vol.6 No.126 26 September 2013
Joyful Life & Peaceful Death

รักตนเองด้วยการช่วยผู้อื่น
พระไพศาล วิสาโล

การช่วยเหลือผู้อื่นนั้น ช่วยขัดเกลาและปรับปรุงจิตใจของเราโดยไม่รู้ตัว ทำให้เราเห็นแก่ตัวน้อยลง และมีจิตใจอ่อนโยนมากขึ้น ที่สำคัญอีกประการก็คือ ทำให้เรามีความสุขมากขึ้น หลายคนตั้งข้อสังเกตว่า ทีแรกคิดจะไปให้ความสุขแก่เขา กลับกลายเป็นว่า เขาให้ความสุขแก่เรา สอดคล้องกับพุทธพจน์ที่ว่า “ผู้ให้ความสุข ย่อมได้รับความสุข”

นิตยสาร IMAGE กันยายน ๒๕๕๖
คอยได้ ใจเย็น
ภาวัน

ในเมืองฟูกูโอกะ ขณะที่รถโดยสารกำลังจะเคลื่อนจากป้าย พนักงานขับรถมองกระจกหลังเห็นคุณยายเดินกระย่องกระแย่งมาแต่ไกล เขาดับเครื่องทันทีเพื่อคอยคุณยายมาขึ้นรถ ไม่มีผู้โดยสารคนใดบ่นหรือไม่พอใจพนักงานขับรถ ทั้ง ๆ ที่ต้องคอยนานหลายนาที

การรู้จักคอยกับความเจริญก้าวหน้าของคนญี่ปุ่น น่าจะมีส่วนสัมพันธ์กันอย่างยิ่ง เมื่อรู้จักคอย อดทนได้กับผลลัพธ์ที่ยังมาไม่ถึง จึงทำให้ขยันหมั่นเพียรได้ต่อเนื่อง จนประสบความสำเร็จ ตรงกันข้ามกับคนที่คอยไม่เป็น หวังเห็นผลเร็ว ๆ พอทำไปได้สักพัก ไม่เห็นผลสำเร็จเสียที ก็ท้อแท้และเลิกกลางคัน

สาเหตุที่คนไทยเป็นอันมากนิยมทางลัด อยากรวยเร็ว ๆ ดังเร็ว ๆ จนต้องหันไปใช้วิธีที่ไม่ถูกต้อง เช่น เล่นพนัน คอร์รัปชั่น ใช้เส้นสาย หรือเอาตัวเข้าแลก ส่วนหนึ่งก็เพราะคอยไม่เป็นนั่นเอง

นิตยสารซีเครท :  Vol.6 No.84 10 September 2013

สังคมต้องส่งเสริมให้พระเป็นคนดี

สัมภาษณ์ พระไพศาล วิสาโล
คอลัมน์ Secret of Life
เรื่อง อิสระพร บวรเกิด
ภาพ สรยุทธ พุ่มภักดี

นิตยสารสารคดี : ฉบับที่ ๓๔๒ :: สิงหาคม ๕๖ ปีที่ ๒๙

คอลัมน์รับอรุณ :  ชีวิตปรับได้ ใจยืดหยุ่น
พระไพศาล วิสาโล

เมื่อสมองส่วนใดเสียไป สมองส่วนอื่นก็จะเอาหน้าที่บางอย่างของสมองส่วนนั้นไปทำแทน หรือพัฒนาสมรรถนะให้สูงขึ้นเพื่อชดเชยการรับรู้ส่วนที่ขาดหายไป เช่น ถ้าสมองส่วนรับรู้ภาพถูกทำลาย สมองส่วนที่ได้ยินเสียงหรือได้กลิ่นก็จะมาทำงานทดแทน อะไรที่เคยทำได้ แต่กลับทำไม่ได้ สมองจะหาวิธีการใหม่ ๆ เพื่อให้สามารถทำได้เหมือนเดิมมากที่สุดปรากฏการณ์ดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่าสมองของมนุษย์มีความสามารถในการปรับตัวสูงมากเพื่อรับมือกับความพลิกผันที่เกิดขึ้น ทำให้เราสามารถดำเนินชีวิตได้เหมือนปกติ

อันที่จริงมิใช่แต่สมองเท่านั้น จิตใจของเราก็ปรับตัวเก่งเช่นกัน เมื่อมีความเปลี่ยนแปลงในทางลบเกิดขึ้น ความรู้สึกแรกคือเป็นทุกข์ รู้สึกย่ำแย่ แต่ในเวลาไม่นานจิตก็จะฟื้นขึ้นมา กลับมาเป็นปกติ สามารถรับมือกับสถานการณ์ใหม่ได้ในที่สุด

อริยวินัยสำหรับสังคมสมัยใหม่

พระไพศาล วิสาโล
วารสารตื่น เสขิยธรรม
ฉบับที่ ๓ (๖๗) ปีที่ ๒๒ เมษายน-กรกฎาคม ๒๕๕๖

วินัยนั้นจะเป็นอริยวินัยได้ก็เพราะส่งเสริมให้ผู้คนได้ฝึกฝนตนจนเข้าถึงธรรม ใช้ชีวิตอย่างมีคุณธรรม จนสามารถเห็นสัจธรรม ทำให้พ้นจากความทุกข์ และช่วยให้ผู้อื่นมีความสุขมากขึ้น อริยวินัยนั้นแม้จะมีอยู่ในคำสอนของพระพุทธเจ้า แต่นอกจากการนำเอารูปธรรมที่พระองค์ทรงบัญญัติไว้มาใช้แล้ว ควรคิดค้นสร้างสรรค์เพิ่มเติมขึ้นใหม่ด้วยเพื่อให้สอดคล้องกับสังคมปัจจุบัน โดยตั้งอยู่บนหลักการหรือเจตนารมณ์ของวินัยที่พระพุทธองค์ได้ทรงวางเอาไว้

การช่วยเหลือผู้ป่วยด้านจิตวิญญาณ
พระไพศาล วิสาโล

วารสารธรรม(ะ)ชาติบำบัด
ปีที่ ๕ ฉบับที่ ๑๒ พ.ศ. ๒๕๕๖

นิตยสาร IMAGE สิงหาคม ๒๕๕๖
อย่าเห็นแต่กากบาท
ภาวัน

แม้จะมีชีวิตราบรื่นเป็นส่วนใหญ่ แต่พอมีเหตุร้ายเกิดขึ้นไม่กี่ครั้ง หลายคนจึงรู้สึกว่าชีวิตของตนเต็มไปด้วยเคราะห์กรรม ผู้คนเป็นอันมากจำความทุกข์ได้มากกว่าความสุข ไม่ใช่เพราะว่ามันเกิดขึ้นเป็นประจำ แต่เพราะมันคือความไม่ปกติมากกว่า (ซึ่งแปลว่าเกิดขึ้นนาน ๆ ครั้ง) จึงโดดเด่นประทับแน่นในใจเขา

๓๐ ปีในวิถีสมณะ
พระไพศาล วิสาโล

บทความในหนังสือ ๓ ทศวรรษ พระไพศาล วิสาโล
จัดพิมพ์โดย ชมรมกัลยาณธรรม
พิมพ์ครั้งแรก พฤษภาคม ๒๕๕๖

แนะนำหนังสือ

๓ ทศวรรษ พระไพศาล วิสาโล

จัดพิมพ์โดย ชมรมกัลยาณธรรม
พิมพ์ครั้งที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๖
คำอนุโมทนาโดย พระไพศาล วิสาโล